روز جهانی مهاجران هر سال در ۱۸ دسامبر برگزار می‌شود تا به چالش‌های ۲۷۲ میلیون مهاجری در گوشه به گوشه‌ی دنیا از صفر شروع می‌کنند بپردازد.
مهاجرت داستان عجیبی است. از آن داستان‌هایی است که می‌توان مطمئن بود شخصیت اولش بی‌اندازه شجاع است. آنقدر شجاع که توانسته است از همه چیز دل بکند و تمام زندگی‌اش را در یک چمدان بریزد، برای آخرین بار خانه، کوچه، خانواده، عشق و خلاصه همه چیزش را ترک کند و نداند که چه زمانی دوباره به آنها خواهد پیوست.
امروز هجدهم دسامبر است. روز جهانی مهاجرت. احتمالا هیچکس در سال‌های گذشته فکر نمی‌کرد زمانی برسد که تعداد مهاجران دنیا آنقدر زیاد شود که بخواهند یک روز جهانی را به آنها اختصاص دهند. به راستی که این رفتن چیست که بسیاری از افراد را وادار کرده از همه چیز دل بکنند و با کوله باری از تجربه و غم از همه چیز خود کیلومترها فاصله بگیرند. حقیقت مهاجرت چیزی فراتر از شروع دوباره است. مهاجران در جست‌وجوی امنیت و فرصت‌های دوباره سفر می‌کنند تا بتوانند همه چیز را از صفر یا حتی زیر صفر آغاز کنند. به هر حال، داستان عجیب مهاجرت هر چه که هست، همه‌ی ما را مطمئن کرده که قطعا سختی‌های خاص خودش را دارد و اصلا مسیر آسانی نیست. به همین دلیل هم ما فرصت را غنیمت شمردیم تا ضمن گرامیداشت این روز، به برخی از حقایق مربوط به آن بپردازیم.
تاریخچه روز جهانی مهاجران
مهاجرت عوامل زیادی دارد. به همین دلیل هم می‌توان گفت که این پدیده خاص یک کشور یا منطقه نیست و تمام جامعه جهانی را در بر می‌گیرد. برخی از این عوامل شامل نیاز انسان به داشتن امنیت، کرامت و آرامش هستند. با این حال، همه‌ی ما در نهایت می‌دانیم که ترک خانه هیچوقت تصمیم آسانی نیست، به خصوص زمانی که سفر پیش‌رو به شدت خطرناک و گاهی کشنده باشد.
با اینکه روز جهانی مهاجران در سال ۲۰۰۰ رسمی شد، اما برگزاری این مناسبت به سال ۱۹۹۷ بر می‌گردد که در آن ۱۸ دسامبر توسط چندین سازمان مهاجر آسیایی به عنوان روز معرفی حقوق و احترام و حمایت از مهاجران تعیین شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد هم بعد از آن با توجه به افزایش روزافزون تعداد مهاجران در سراسر جهان در ۴ دسامبر سال ۲۰۰۰، روز ۱۸ دسامبر را به عنوان روز جهانی مهاجران اعلام کرد. گفتنی است که این مجمع در همان روز فعالیت کنوانسیون بین‌المللی حمایت از حقوق کارگران مهاجر و خانواده‌هایشان را هم آغاز کرد.
به همین ترتیب، سازمان ملل متحد در طول نخستین اجلاس سران با تمرکز بر جابه‌جایی‌های گسترده مهاجران و پناهندگان، مجموعه‌ای ثابت از تعهدات معروف به اعلامیه نیویورک برای پناهندگان و مهاجران را برای تقویت امنیت این افراد آواره از وطن تعیین کرد که بر ضرورت حمایت بین‌المللی و تعهدات کشورهای عضو برای بهبود سیستم مهاجرت تاکید داشت.
اما جالب است بدانید که برنامه سازمان ملل برای روز جهانی مهاجران تا سال ۲۰۳۰ دچار تغییرات بسیاری خواهد شد. این روز در آینده نزدیک قرار است در راستای توسعه پایدار قرار داشته باشد و اهداف مرتبط با مهاجرت را مشخص خواهد کرد. این اهداف در وهله اول بر دسترسی به آموزش تمرکز خواهند داشت که منجر به بروز فرصت‌های بهتر و افزایش کیفیت زندگی می‌شود.
سیر تحولات مهاجرت در سراسر جهان
۱۹۶۵، تصویب قانون هارت سلر
ایالات متحده در سیاست مهاجرتی جدید خود خانواده‌های مهاجران را دوباره متحد کرد و کارگران ماهر را در اولویت قرار داد.
۱۹۹۷، همبستگی با مهاجران
سازمان‌های مهاجر آسیایی در همبستگی با مهاجران روز ۱۸ دسامبر را به عنوان روز جهانی مهاجران معرفی کردند.
۲۰۱۲، اردوگاه آوارگان سوری
پس از آغاز درگیری‌های سوریه، اولین اردوگاه پناهجویان سوری در اردن تشکیل شد.
۲۰۲۰، افزایش نرخ مهاجرت
خانواده‌ها همچنان در این سال به دلیل خشونت و ویرانی در شمال غرب سوریه در حال مهاجرت هستند.
۵ حقیقت درباره مهاجرت
- مهاجرت‌های جهانی همزمان با پیچیده‌تر شدن درگیری‌ها به بالاترین حد خود رسیده است. این پدیده طوری بوده که یک درصد از نسل بشریت را کاملا آواره کرده است.
- ۶۵ درصد از کل پناهندگان جهان تنها از پنج کشور آمده‌اند. سوریه بیشترین تعداد پناهجو را در جهان دارد و پس از آن ونزوئلا، افغانستان، سودان و میانمار در رتبه‌های بعد قرار دارند.
- تعداد پناهندگانی که راهی اروپا می‌شوند به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا کرده است
- تقریبا ۹۵ درصد از نیازها و الزامات اسکان مجدد توسط کشورهای میزبان برآورده نشده است و همین امر فوریت زیادی را ایجاب می‌کند.
- ۴۰ درصد از پناهندگان را کودکان تشکیل می‌دهند.
اهمیت روز جهانی مهاجران
در نهایت، همه‌ی ما می‌دانیم که جان هر انسانی ارزشمند است و باید به هر قیمتی از حیثیت و حقوق وی محافظت کرد. به همین دلیل هم تلاش‌های بشردوستانه‌ای که در راستای مهاجرت انجام می‌شود بسیار حائز اهمیت هستند. با این حال، بحران مهاجرت می‌توان هر منطقه‌ای را در هر زمانی تحت تاثیر قرار دهد. به این ترتیب، همه باید نقش خود را در سطح فردی ایفا کنند تا برای استقبال از مهاجران و پناهجویان زمینه‌های مناسبی را فراهم کنند.
در آخر، به یاد داشته باشید که انسانیت، وظیفه هر روز ماست و به خاطر آن هم که شده باید تلاش کنیم تا با استقبال از مهاجران، آغوش گرمی را به آنها هدیه کنیم. پس برای فردایی بهتر برای همه، همین امروز دست به کار شوید.